Nie zaczniesz leczenia ortodontycznego bez skierowania swoich kroków do gabinetu i konsultacji lekarskiej.
Pewnie się zastanawiasz jak wygląda taka wizyta. Lekarz na samym początku przeprowadza badanie zarówno zewnątrz-, jak i wewnątrzustne oraz pobiera wyciski do modeli kontrolnych. Wykonane zostaną także dwa zdjęcia radiologiczne: zdjęcie boczne czaszki profilowe, czyli cefalometryczne oraz pantomogram, a ponadto zostaną zrobione zdjęcia fotograficzne. Wyniki badania podczas pierwszej wizyty posłużą do stworzenia Twojej bazy danych Pacjenta. Dopiero wtedy doświadczony ortodonta stwierdzi, jaką posiadasz wadę zgryzu. Następnie przedstawi Ci możliwości jej skorygowania i ustali z Tobą plan leczenia.
Plan leczenia jest szczególnie ważny, gdyż lekarz omówi z Tobą nie tylko możliwości i wskazania do podjęcia leczenia, ale także poinformuje Cię np. o konieczności uzupełnienia ubytków bądź usunięcia tzw. zębów mądrości, czyli ósemek. Nie rozpoczniesz leczenia ortodontycznego, gdy masz np. zaawansowaną próchnicę bądź też na Twoich zębach zalegają złogi kamienia lub osadu. Dopiero, gdy zakończysz leczenie stomatologiczne, do pracy może przystąpić ortodonta.
W zależności od Twojej wady i wskazań, wykona on aparat ortodontyczny stały bądź ruchomy. W przypadku tych pierwszych, będziesz odwiedzał swojego ortodontę co 4-6 tygodni, by kontrolować postęp leczenia, a także – jeśli to konieczne – wymienić łuki, ligatury elastyczne czy elementy dodatkowe. W przypadku aparatów ruchomych, wizyta kontrolna będzie się odbywała co 6-8 tygodni.
Jednakże leczenie ortodontyczne to nie koniec Twojej drogi po piękny, zdrowy i równy uśmiech. Gdy zdejmiesz aparat, następnym etapem jest leczenie retencyjne, którego zadaniem jest utrzymanie efektów leczenia ortodontycznego. Może ono trwać od 2 do nawet 7 lat. Ortodonta założy Ci retainery stałe, są to druciki przyklejane na powierzchni wewnętrznej zębów. Ich zaletą jest przede wszystkim to, że nie przeszkadzają w mówieniu, jedzeniu czy też higienie. Czas, w którym musisz je nosić to okres 5-7 lat. Inną metodą utrwalenia efektów leczenia ortodontycznego jest płytka retencyjna. Jest to rodzaj aparatu ruchomego, który przez 2 miesiące od zdjęcia aparatu nosi się non stop zdejmując jedynie do jedzenia i mycia zębów.
Powinno się go nosić przez 2 lata, jednakże z czasem wydłuża się przerwy w jego użytkowaniu. W szczególnych przypadkach lekarz ortodonta zaleca stosowanie tzw. retainerów termoformowalnych. Jeśli natomiast byłeś leczony przy pomocy aparatu ruchomego, funkcję aparatu retencyjnego będzie pełnił Twój dotychczasowy aparat, z tymże nie będzie on aktywowany.
Dlaczego faza retencji jest taka ważna w leczeniu ortodontycznym? Otóż pozwala ona na utrwalenie wyników osiągniętych podczas fazy aktywnej leczenia ortodontycznego. Gdyby faza retencyjna nie była właściwie przeprowadzona, istnieje ryzyko, że zęby mogłyby znów się przekrzywić i poprzesuwać. Podczas tego etapu leczenia, będziesz miał pierwszą wizytę kontrolną miesiąc po zdjęciu aparatu, kolejne po 3 miesiącach, pół roku i po roku.
Aparat ortodontyczny zbudowany jest z elementów, które mogą podrażniać śluzówkę jamy ustnej. By jednak tak się nie działo, w uzasadnionych przypadkach ortodonta zabezpiecza te elementy przy pomocy wosku tworząc tym samym warstwę ochronną. Oddziela ona drażniące miejsca od błony śluzowej jamy ustnej. Wszystko po to, by leczenie ortodontyczne było jak najmniej uciążliwe, a aparat nie powodował dyskomfortu
Zacznijmy od wyjaśnienia, co to są ligatury. Występują one w stałych aparatach ortodontycznych. Są to kolorowe (lub w kolorze zamka) gumki, którymi przywiązuje się łuk, po wprowadzeniu do slotu (szczeliny) zamka. Podobnie jak w przypadku jak szkliwa zębów, na zmianę koloru ligatur (w niektórych aparatach ortodontycznych również innych ich elementów) wpływają te produkty spożywcze, które zawierają silne barwniki. Mogą to być m.in.: czerwone buraki, czerwona papryka, wiśnie, czarne porzeczki, jagody, aronia, kawa, herbata, cola, czerwone wino. Zamki i łuk najczęściej nie ulegają przebarwieniem, może się jednak pojawić na nich nalot spowodowany wymienionymi powyżej czynnikami.
Mimo, że możesz być złotą rączką to jednak w żadnym wypadku nie powinieneś się zabierać za samodzielną naprawę aparatu, bo możesz narobić sobie więcej szkody niż pożytku. Jeśli zaobserwowałeś wadę w swoim aparacie natychmiast skonsultuj się ze swoim lekarzem ortodontą. Samodzielna próba naprawienia aparatu może skutkować tym, że będzie on działał wadliwie, a co za tym idzie leczenie nie będzie przebiegać w sposób prawidłowy.
Do prawidłowego dbania o higienę jamy ustnej sama szczoteczka do zębów nie wystarczy. Irygator będzie doskonałym jej uzupełnieniem i pozwoli usunąć resztki jedzenia z trudno dostępnych miejsc. Dodatkowo, jeśli nosisz stały aparat na zębach i nie możesz stosować nici dentystycznych, irygator będzie jednym z najskuteczniejszych sposobów na poprawę higieny jamy ustnej.
Chociaż leczenie ortodontyczne to proces złożony to jednak efekty są widoczne dość szybko. wnikliwy obserwator dostrzeże początkowe efekty już podczas pierwszej kontroli. Na wyraźne efekty trzeba czekać ok. 3 miesięcy. Jednakże leczenie ortodontyczne przebiega indywidualnie i u różnych Pacjentów efekty mogą być szybciej lub też później widoczne.
Postaraj się unikać pokarmów, które mogą przebarwić aparat. Jeśli jednak nie możesz się powstrzymać przed zjedzeniem potrawy, która zawiera silne barwniki to po posiłku powinieneś niezwłocznie wyszczotkować zęby oraz aparat. Dzięki temu zachowasz go dłużej w dobrej kondycji.
Wiemy, że w gąszczu ortodontycznych pojęć możesz łatwo się zgubić. By jednak rozwiązać nieco Twoje trudności związane z fachową terminologią, stworzyliśmy słowniczek pojęć. Znajdziesz w nim nie tylko nazwy części aparatu czy opisy najczęściej występujących wad zgryzu lub schorzeń. Zaglądając do niego poznasz znaczenie pojęć, z którymi spotkasz się zarówno w gabinecie, jak i samodzielni zgłębiając zagadnienia z zakresu leczenia ortodontyczno-chirurgicznego.